Çanakkale’nin tarihi ve doğal güzellikleriyle öne çıkan ilçesi Gelibolu, hem geçmişin izlerini taşıyan yapılarıyla hem de eşsiz boğaz manzarasıyla ziyaretçilerine unutulmaz anlar yaşatır. Marmara Denizi ile Çanakkale Boğazı’nın birleştiği noktada yer alan bu kadim ilçe, özellikle Gelibolu Yarımadası Tarihî Milli Parkı ile hafızalara kazınır. Osmanlı döneminden günümüze uzanan camileri, türbeleri ve kaleleriyle tarihseverler için zengin bir rota olur.
Gelibolu aynı zamanda huzurlu sahilleri, balıkçı tekneleriyle süslü limanı ve sakin sokaklarıyla doğa tutkunlarının da ilgisini çeker. Boğazdan geçen gemileri izleyerek yürüyüş yapmak ya da gün batımında sahilde çay içmek, burada geçirilen zamanın en keyifli anlarındandır. Yöresel lezzetleri, misafirperver insanları ve köklü geçmişiyle Gelibolu, hem kısa kaçamaklar hem de kültür dolu geziler için ideal bir ortamdır.
1. Gelibolu Mevlevihanesi
Gelibolu Mevlevihanesi, Anadolu’daki en eski Mevlevihanelerden biri olarak bilinir. 1621 yılında inşa edilen bu yapı, Osmanlı döneminde hem tasavvuf eğitiminin verildiği hem de dervişlerin ibadet ettiği önemli bir merkez olmuştur. Deniz kıyısına yakın konumda yer alan Mevlevihane, sade ve zarif mimarisiyle dikkat çeker. İç mekânda yer alan semahane bölümü, geçmişte yapılan sema ayinlerine ev sahipliği yapmıştır.
Mevlevihane günümüzde restore edilmiş olup, ziyaretçilere açık haldedir. Bahçesinde yer alan mezar taşları ve kitabeler, buradaki manevi havayı derinleştirir. Özellikle tarih ve tasavvuf kültürüne ilgi duyanlar için burası etkileyici bir duraktır. Sessiz atmosferi, boğaz manzarasıyla birleşerek huzurlu bir gezinti imkânı sağlar. Gelibolu’nun tarihî ve ruhani kimliğini keşfetmek isteyenlerin uğraması gereken yerlerden biridir.
2. Piri Reis Müzesi
Ünlü Türk denizcisi ve kartografı Piri Reis’in adını taşıyan bu müze, denizcilik tarihine meraklı olanlar için dikkat çekici bir yerdir. Gelibolu merkezde yer alan Piri Reis Müzesi, Piri Reis’in hayatı, eserleri ve dönemine ait objelerle zenginleştirilmiştir. Özellikle meşhur dünya haritasının replikaları ve Osmanlı denizciliğine ait belgeler müzenin öne çıkan parçaları arasındadır.
Müze binası, tarihi bir Gelibolu konağında hizmet vermektedir. Odalarda hem bilgilendirici panolar hem de görsel sunumlar yer alır. Ziyaretçiler burada Piri Reis’in seferleri, haritacılık çalışmaları ve Osmanlı donanmasının gelişimi hakkında detaylı bilgi edinebilir. Tarih ve denizciliğin iç içe geçtiği bu atmosfer, özellikle genç ziyaretçiler ve öğrenciler için öğretici bir deneyim oluşturur. Gelibolu’da geçmişin izini sürmek isteyenlerin mutlaka uğraması gereken müzelerden biridir.
3. Bayraklı Baba Türbesi
Bayraklı Baba Türbesi, Gelibolu’nun en bilinen manevi duraklarından biridir. Efsaneye göre, türbede yatan kişi Osmanlı döneminde Gelibolu’da bayraktarlık yapmış ve vatan uğruna hayatını feda etmiştir. Ölmeden önce “beni bayrağımla gömün” dediği ve mezarının bu sebeple bayraklarla donatıldığı söylenir. Bugün türbeye gelen ziyaretçiler ellerinde Türk bayraklarıyla dua eder.
Türbe, küçük bir tepe üzerine konumlandığı için aynı zamanda çevreyi görebilecek bir manzara da olur. Yıl boyunca çeşitli ziyaretçilerin uğradığı bu nokta, hem manevi bir anma yeri hem de halk kültürünün yaşatıldığı bir mekandır. Özellikle bayramlarda ve özel günlerde bölge halkı tarafından sıkça ziyaret edilir. Bayraklı Baba Türbesi, Gelibolu’nun yerel inanç dünyasını ve halk efsanelerini yansıtan önemli bir yapıdır.
4. Gelibolu Kalesi
Gelibolu Kalesi, Osmanlılar tarafından Bizans kalıntıları üzerine yeniden inşa edilmiş ve yüzyıllar boyunca boğaz savunmasında önemli bir görev üstlenmiştir. Kale, yüksek surları ve denize bakan konumuyla stratejik bir noktada yer alır. Tarih boyunca hem Osmanlı hem de çeşitli Avrupa güçlerinin saldırılarına karşı direniş göstermiştir. Bugün hâlâ ayakta duran kalıntıları, geçmişin askeri mimarisine ışık tutar.
Kalenin iç bölgesinde dolaşırken taş duvarlar, gözetleme kuleleri ve çeşitli savunma yapıları dikkat çeker. Çevresindeki açık alanlar, hem tarihî atmosferi yaşamak hem de deniz manzarasının tadını çıkarmak için idealdir. Fotoğraf çekmeyi sevenler için kale, gün batımında oldukça etkileyici kareler yakalama fırsatı verir. Gelibolu’nun tarihi mirasını anlamak isteyenler için kaleyi ziyaret etmek anlamlı bir deneyim oluşturur.
5. Feneraltı Plajı
Feneraltı Plajı, Gelibolu’nun merkezine yakın, sakin ve temiz deniziyle tanınan bir sahil şerididir. Adını hemen yakınındaki deniz fenerinden alan bu plaj, yaz aylarında bölge halkı ve yerli turistler tarafından tercih edilir. Kumlu yapısı ve sığ denizi sayesinde aileler için güvenli bir yüzme alanı sağlar. Çevresindeki kafe ve işletmeler günübirlik deniz keyfi için olanak sağlar.
Plaj sabah erken saatlerde daha sakindir; deniz oldukça berrak ve huzur vericidir. Gün batımına doğru rengi değişen gökyüzü, burada romantik bir atmosfer yaratır. Yaz mevsiminde güneşlenmek, denize girmek veya sadece kitap okuyarak dinlenmek isteyenler için uygundur. Feneraltı Plajı, Gelibolu’da şehir hayatından uzak, huzurlu ve doğal bir mola vermek isteyenler için tercih edilebilecek güzel bir noktadır.
6. Azebler Namazgâhı
Azebler Namazgâhı, Osmanlı döneminde sefer öncesi topluca namaz kılmak için yapılan açık hava ibadet alanlarından biridir. Gelibolu’nun liman bölgesine yakın bir noktada yer alan bu alan, taş platformu ve mihrap taşıyla dikkat çeker. Deniz seferine çıkacak askerlerin burada topluca dua ettiği ve namaz kıldığı bilinir.
Namazgâh, taş yapısıyla zamanla yıpranmış olsa da özgün formunu korumaktadır. Tarihi atmosferi ve deniz kıyısına yakınlığı nedeniyle etkileyici bir manzara olur. Burada dolaşırken geçmişin izlerini hissetmek mümkündür. Aynı zamanda Osmanlı’da denizcilik geleneği ve manevi hazırlık süreci hakkında ipuçları verir. Gelibolu’nun askeri ve dini tarihini bir arada görmek isteyenler için bu yapı önemli bir duraktır.
7. Saruca Paşa Hamamı
Saruca Paşa tarafından 15. yüzyılda inşa ettirilen bu hamam, Gelibolu’daki en eski Osmanlı yapılarından biridir. Çifte hamam planına sahip olan yapı, hem erkek hem de kadın bölümlerinden oluşur. Kalın taş duvarları ve klasik Osmanlı mimarisiyle dikkat çeker. Hamam, uzun yıllar boyunca halkın sosyal yaşamında önemli bir yer tutmuştur.
Günümüzde zaman zaman restorasyon geçirse de özgün yapısı korunmuş durumdadır. Hamamın içindeki soyunmalık, sıcaklık ve külhan bölümleri ziyaret edilebilir. Tarihî mimariye ilgi duyanlar için yapının taş işçiliği ve kubbeli tasarımı oldukça ilgi çekicidir. Saruca Paşa Hamamı, Gelibolu’nun geleneksel yaşam biçimini ve Osmanlı sosyal yapısını anlamak için değerli bir ziyaret noktasıdır.
8. Gazi Süleyman Paşa Camii
Gelibolu’nun en eski camilerinden biri olan Gazi Süleyman Paşa Camii, 1358 yılında inşa edilmiştir. Osmanlı’nın Rumeli’ye geçişinin sembollerinden biri olan bu cami, sade mimarisi ve tarihi geçmişiyle önem taşır. Kare planlı yapı, taş malzeme ile inşa edilmiş ve üstü tek kubbe ile örtülmüştür. Caminin avlusu ve çevresindeki mezar taşları, Osmanlı’nın ilk dönemine dair izler taşır.
İç mekânda ahşap detaylar ve yalın süslemeler hâkimdir. Caminin geçmişteki kullanımı ve bugünkü ibadet amacı bir arada yaşatılmaktadır. Özellikle Osmanlı’nın Balkanlar’a açılma süreciyle ilgilenenler için cami tarihi bir başlangıç noktasını simgeler. Sessiz ve sade atmosferi, hem ibadet etmek hem de düşünsel bir mola vermek isteyenler için uygundur. Gazi Süleyman Paşa Camii, Gelibolu’nun tarihi köklerini yansıtan en önemli yapılardan biridir.
9. Hamzakoy Plajı
Hamzakoy Plajı, Gelibolu’nun en bilinen sahil alanlarından biridir. Uzun kumsalı ve temiz deniziyle hem yerel halk hem de tatilciler tarafından tercih edilir. Plajın çevresinde yürüyüş yolları, çocuk oyun alanları ve spor alanları yer alır. Geniş yapısı sayesinde kalabalık zamanlarda bile rahat hareket edilebilir.
Hamzakoy Plajı özellikle sabah saatlerinde sessiz ve dingindir. Güne erken başlamak isteyenler için ideal bir yürüyüş veya yüzme alanı olur. Gün batımında ise renklenen gökyüzü ile birlikte oldukça romantik bir atmosfer oluşur. Plaj çevresinde çeşitli kafe ve restoranlar da bulunur, bu da gün boyu vakit geçirmeyi kolaylaştırır. Gelibolu’da denizle iç içe zaman geçirmek isteyenlerin ilk tercih ettiği yerlerden biridir.
